My, naukowcy, podejmujemy coraz liczniejsze próby, aby na naszą planetę i jednocześnie nasz dom, spojrzeć w bardziej wielowymiarowy sposób. Chcemy, aby badania nad Ziemią, a dokładniej nad wpływem człowieka na jej krytyczne sfery, miały charakter interdyscyplinarny. Dlatego powstało Centrum Człowiek Umysł Środowisko, projekt flagowy UJ, w którym badać będziemy złożone interakcje człowiek-środowisko.

Zespół Centrum tworzą specjaliści i specjalistki reprezentujące tak różne dyscypliny jak psychologia, chemia, klimatologia, neurobiologia czy epidemiologia środowiskowa. Działa jako Projekt Flagowy w ramach Programu Strategicznego Inicjatywy Doskonałości. Wykorzystujemy nasze doświadczenie w projektach badających np. wpływ smogu na mózgi dzieci oraz na rozwój chorób autoimmunologicznych które prowadzone już są na UJ.

W Centrum zaangażowane są Wydział Chemii, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej, Wydział Geografii i Geologii, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej i Wydział Filozoficzny. W naszych badaniach skupiamy sią na dwóch obszarach tematycznych. Pierwszy to wpływ człowieka na sferę krytyczną Ziemi tj. na atmosferę, hydrosferę i glebę. Interesują nas skala tego wpływu, jego złożoność oraz długofalowe skutki.

Drugi obszar to wpływ środowiska fizycznego i biospołecznego na człowieka. W tym wypadku interesują nas problemy takie jak m.in. zanieczyszczenie środowiska, niedobory niezbędnych surowców, nierówności bioekonomiczne. Będziemy badać zjawiska, których nie można zredukować wyłącznie do czynnika ludzkiego lub przyrodniczego, gdyż splatają się one w niemożliwy do oddzielenia sposób.

Na bardziej szczegółowym poziomie interesują następujące problemy:

1) jakość strefy krytycznej Ziemi (źródła/przyczyny emisji/pogorszenia jakości, konflikty przestrzenne i bariery)

2) kontrolowanie strefy krytycznej Ziemi (skład zanieczyszczenia powietrza/wody/gleby i zarządzanie nim, trwałość i/lub zagrożenia dla usług ekosystemowych, nierówności społeczno-ekonomiczne, odporność i możliwości adaptacyjne)

3) człowiek w strefie krytycznej Ziemi (reakcje organizmów na jakość środowiska: choroby autoimmunologiczne, depresja/lęk, stres)

Prace prowadzić będziemy eksplorując nowe przestrzenie badawcze, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów podmiejskich.

Długoterminowy cel naszego Centrum to stworzenie zespołu, który będzie światowym liderem badań w zakresie wpływu człowieka na sferę krytyczną ziemi. Marzymy, o tym, aby nasz uniwersytet wyznaczał nowe kierunki badań i tworzenia wiedzy w tym obszarze.